ເລື່ອງ ສຽວສະຫວາດ
ນັບວ່າເປັນຍອດນິທານຊາດົກອີກເລື່ອງໜຶ່ງຂອງລາວ ຍອດນິທານເລື່ອງນີ້ແມ່ນຄັດມາຈາກຮູບຕິດແກ້ວຢູ່ຝາພະໜັງ ຫໍສ່ຽງດວງ ຫຼື ຫໍພະນອນ ຂອງວັດຊຽງທອງທີ່ຫລວງພະບາງ ນິທານເລື່ອງນີ້ມັນໄດ້ສອນໃຫ້ເຮົາເປັນຄົນມີສິນລະທຳ ແລະ ມີຄວາມຊື່ສັດສຸຈະລິດ ຢາກຮູ້ເນື້ອໃນເຊີນອ່ານໄດ້ເລີຍ
ແຕ່ປາງກ່ອນຍັງມີຕະກຸນກະດຸມພີຜົວເມຍຄູ່ໜຶ່ງ ຕັ້ງບ້ານເຮືອນຢູ່ໃນນະຄອນພະລານະສີ.ເຂົາເຈົ້າມີລູກຊາຍສອງຄົນ,ຜູ້ອ້າຍຊື່ວ່າສີສະຫລຽວແລະຜູ້ນ້ອງຊື່ວ່າ ສຽວສະຫວາດ.ຍາມເມື່ອທ້າວ ສຽວ ສະຫວາດມີອາຍຸໄດ້16ປີ ພໍ່ແລະແມ່ເຊິ່ງເຖົ້າແກ່ຫລາຍແລ້ວນັ້ນໄດ້ພິຈາລະນາວ່າຕົນເອງໄດ້ເຖົ້າແກ່ຊະລາຫຼາຍແລ້ວແລະວ່າລູກທັງສອງຂອງຕົນເອງກໍຈຳຕ້ອງໄດ້ເລືອກເສັ້ນທາງດຳລົງຊີວິດພໍໃຜພໍມັນແລ້ວ ເຂົາເຈົ້າຈິ່ງເອີ້ນລູກທັງສອງມາພົບພ້ອມກັນ.ພໍ່ກ່າວກັບລູກວ່າ:ເຈົ້າລູກຮັກທັງສອງຂອງພໍ່ເອີຍ!ອັນວ່າເຮືອນສອງຫຼັງ,ຫຼັງນຶ່ງປຸກແປງສຳເລັດບໍລິບວນແລ້ວ,ສ່ວນຫຼັງໜຶ່ງຫ້າງໄມ້ໄວ້ຄົບສຸອັນແລ້ວແຕ່ຍັງບໍ່ທັນປຸກ ລູກຕ້ອງຕັ້ງປຸກເອງ,ເຈົ້າທັງສອງຈະໄຄວ່ເອົາຫຼັງໃດໃຫ້ວ່າມາເທີ້ນ.ສີສະຫຼຽວຜູ້ມັກຢູ່ຄົງທີ່ກໍວ່າຈະເອົາຫຼັງທີ່ປຸກບໍລິບວນແລ້ວ,ສ່ວນສຽວສະຫວາດຜູ້ຍັງທ່ອງທ່ຽວຊອກຫາປະສົບການກໍວ່າຈະເອົາຫຼັງທີ່ຕົນຈະຕ້ອງປຸກເອງ.ອັນໜຶ່ງຢ່າຊຸລ່ວງຄຳສອນອັນພໍ່ແມ່ແລະເຖົ້າແກ່ສອນໄວ້ຫາກບໍ່ຟັງຈະເປັນທຸກເປັນໄພເຖິງຊີວິດຄຳສອນນັ້ນຈະປົກປ້ອງຮັກສາພວກລູກຍາມມີໄພເປັນດັ່ງນົກກະແດບເດົ້າໃນນິທານ ພໍ່ສືບຕໍ່ເວົ້າວ່າ: ລູກທັງສອງອັນວ່າຄອງຖ່ອຍຮ້າຍມີສາມປະການ ອັນໜຶ່ງ ເພິ່ນບໍ່ເອີ້ນຢ່າຂານ ເພິ່ນບໍ່ວານຢ່າຊ່ອຍ. ອັນສອງພໍ່ແມ່ເຖົ້າແກ່ແລະຄູອາຈານສັ່ງສອນໃຫ້ຮູ້ຢ່າສຸຕອບຖ້ອຍຖຽງຄວາມໃຫ້ມິດຟັງແລະພິຈາລະນາ.ອັນສາມ ຢ່າຂົ່ມເພິ່ນຍໍໂຕ ເປັນຄົນເກີດໃນວັດຕະສົງສານນີ້ບໍ່ມີໃຜດີໄດ້ຕະຫຼອດການ,ລາງເທື່ອມີລາງເທື່ອໄຮ້ ລາງເທື່ອໄດ້ລາງເທື່ອຊ້ຳເລົ່າພອຍເສຍ ດຸດດັ່ງເຮືອສະເພົາຄ້າບາດຊິຫຼົ້ມກໍຍັງຫຼົ້ມບາດຈອດຕາຊິບອດກໍຍັງບອດບາດເຖົ້າຄັນວ່າເຖົ້າແກ່ແລ້ວກໍຍັງພົບເຄືອຫວາຍຄັນວ່າຊິມໍລະນະຕາຍກໍຍັງພົບທີ່ຮ້າງແມ່ນວ່າເປັນພະຍາເຈົ້າຊ້າງກໍຍັງຄູ້ເຂົ່າຍ່າງຕາງຕີນແລນາ ອັນນຶ່ງເຈົ້າທັງສອງຢ່າທຽບຕົນທຽມຄົນໃບ້ແລະສັດເດຍລະສານ.ເຮົາຈະສອນໃຫ້ມັນດີເຮົາຕ້ອງວ່ານຳມັນດີເພິ່ນວ່າເວົ້າຄຳດີປົງຖົງຄ້ຽວໝາກເວົ້າຄຳຮ້າຍຖອນດາບຟັນກັນເປັນດັ່ງຊ້າງຂອງພະຍາແລະລູກນົກແຂກເຕົ້າ.
ຈາກນັ້ນບໍ່ນານພໍ່ແມ່ກໍຕາຍຈາກໄປ.ສອງພີ່ນ້ອງກໍສືບຕໍ່ຢູ່ນຳກັນ.ແຕ່ວ່າຕະຫຼອດເວລາ ສຽວສະ ຫວາດຄົ້ນຄິດຫາແຕ່ເລື່ອງເດີນທາງທ່ອງທ່ຽວຫາປະສົບການແລະຄຳສອນຂອງພໍ່ທີວ່າ: ”ຟັນເຮືອໄວ້ຫຼາຍລຳແຮທ່າໝ່າເຂົ້າໄວ້ຫຼາຍບ້ານທົ່ວເມືອງ”. ເມື່ອນັ້ນຍັງມີເຮືອສະເພົາຄ້າຈາກຈຳປານະຄອນມາຈອດທຽບທ່າບ້ານເຂົາເຈົ້າ. ສຽວສະຫວາດຈິ່ງເຂົາພົບນາຍສະເພົາເພື່ອຂໍເດີນທາງໄປນຳ.ນາຍສະເພົາໄດ້ບອກສຽວສະຫວາດວ່າເຮືອຈະອອກເດີນທາງແຕ່ເດິກມື້ຕໍ່ມາໃຫ້ລາວຕຽມຕົວພ້ອມ.ສຽວສະຫວາດໄດ້ຕົບແຕ່ງຫ້າງຫາເອົາເຄື່ອງຂອງທີ່ຈຳເປັນແລ້ວ ກໍສັ່ງລາອ້າຍ ແລະ ຍາດຕິພີ່ນ້ອງທັງຫຼາຍພວກພີ່ນ້ອງຮູ້ສຶກອີດູລາວແລະໄດ້ກ່າວຄຳຕັກເຕືອນສອງອ້າຍນ້ອງວ່າ: “ອ້າຍກັບນ້ອງຫ່າງໜ້າຫຼາຍປີມາເປັນອື່ນພວກເຈົ້າທັງສອງຈົ່ງຮັກແລະຫ່ວງໄຍອາທອນກັນ. ສຽວສະຫວາດໄປໄກແລ້ວບໍ່ໃຫ້ໄປລັບໃຫ້ກັບມາຍື້ຢາມຖາມຂ່າວແດ່ພໍ່ແມ່ເຖົ້າແກ່ທຸກຄົນຄິດຮອດຄິດເຖິງເປັນຫ່ວງເປັນໄຍ”.
ສຽວສະຫວາດອອກບ້ານໄປຫາເຮືອແຕ່ເດິກ.ຈາກນັ້ນເມື່ອເຫັນນັກຂັດຕະລຶແລ້ວນາຍສະເພົາກໍຈັບເອົາຄັນຕະກຸດແລະແກ້ວໜ້າເລັນອອກມາແຍງສ່ອງແລ້ວລາວກໍຮ້ອງສັ່ງບ່າວເຮືອທັງຫຼາຍວ່າ:”ມ້ວນເຊືອກເສົາກະໂດງຄຶງໃບຂຶ້ນ”ຍ້ອນລົມແຮງພັດຕ້ອງໃບເຮືອເຮືອແລ່ນໄປໄວປານຊັດກະສວຍທັງຄະຍອກຄອກຄອນເຮັດໃຫ້ສຽວສຫວາດຜູ້ເຊິ່ງບໍ່ເຄີຍເດີນເຮືອຈັກເທື່ອຮູ້ສຶກມືດຫູລາຍຕາຄືຈະເປັນລົມ.ລາວໄດ້ເຫັນຫຼາຍສິ່ງຫຼາຍຢ່າງຈາກໃນເຮືອແລະຢາກຈະໂອ້ລົມຊັກຖາມໃຜຜູ້ໜຶ່ງແຕ່ລາວບໍ່ອາດສາມາດຍ່າງໄປມາແລະຫາເວົ້າອັນໃດໄດ້ລາວຈິ່ງນັ່ງຂົດມິດຢູ່ແຈເຮືອແລະສົ່ງສາຍຕາລຽບເບິ່ງສິ່ງຕ່າງໆຢູ່ຕາມຟາກຝັ່ງນ້ຳ, ເມື່ອເຮືອແວ່ຈອດຢູ່ບ່ອນໜຶ່ງລາວກໍໄດ້ຊັກຖາມນາຍສະເພົາວ່າ:”ພໍ່ ຫາດທີ່ເຮົາກາຍມານັ້ນກໍ່ມີຫີນແດ່ບໍ?ປ່າດົງພົງໄພທີ່ເຮົາກາຍມານັ້ນກໍມີໄມ້ບໍ່ຈາ?ບ້ານທີເຮົາກາຍມານັ້ນກໍມີຄົນບໍ່ເດ?ພະມະຫານະຄອນທີ່ເຮົາຜ່ານມານັ້ນກໍມີເຈົ້າປົກຄອງແລະມີຜູ້ເຖົ້າສາມຂາບໍ່ນໍ?ວັດທີ່ຜ່ານມານັ້ນກໍມີພະເຈົ້າບໍ່ຈາ?” ເມື່ອໄດ້ຍິນດັ່ງນັ້ນພວກບ່າວເຮືອທັງລາຍກໍພາກັນຫົວຂວັນແລະຕົບມືເອ່ໜ້າລາວເອົາແທ້ເອົາວ່າຈົນນາຍສະເພົາຈົນໄດ້ຫ້າມປາມເຂົາເຈົ້າແລະກ່າວຕັກເຕືອນສຽວສະຫວາດວ່າ:”ລູກເອີຍ! ອັນ ວ່າພວກເຮົານີ້ມາຄ້າມາຂາຍຢູ່ກາງເກາະກາງນ້ຳຢູ່ຕ່າງຖິ່ນຕ່າງແດນຈັ່ງຊີ້ລູກແລະເມຍຢູ່ທາງບ້ານເຂົາກໍຢາກຫ້າມຢາກກີດກຳຄະລຳແທ້ ຄຳບູຮານວ່າໄວ້ ໂຕບໍ່ກິນທ້ອງຊ້ຳຢາກໂຕບໍ່ປາກຫົວໃຈຍັງວອນ”ຄຳຖາມແບບນີ້ລູກຢ່າຖາມອີກເນີເພາະມັນຈະເຮັດໃຫ້ຄົນອື່ນຮູ້ວ່າເຮົາເປັນຄົນພໍປານໃດ. ອັນວ່າຢູ່ຕາມຫາດມັນກໍມີແຕ່ຫີນນັ້ນແລ ອັນວ່າຢູ່ຕາມປ່າດົງພົງໄພກໍຫາກມີແຕ່ໄມ້ຫັ້ນແລ້ວ, ຢູ່ໃນພະນະຄອນກໍຍ່ອມມີເຈົ້າປົກຄອງ ແລະ ມີຜູ້ເຖົ້າສັກໄມ້ເທົ້າຢ່າງຫລວງຫຼາຍແທ້ແລ, ອັນວ່າວັດວາອາຮາມກໍ່ຍ່ອມມີພະພຸດທະເຈົ້າພະທຳມະເຈົ້າ ແລະ ພະສັງຄະເຈົ້າຫັ້ນແລ. ຈາກນັ້ນນາຍສະເພົາກໍຈັດໃຫ້ບ່າວເຮືອເລັ່ງພາຍເຮືອເພື່ອໃຫ້ເຖິງເມືອງຂອງຕົນກ່ອນຄໍ່າວັນນັ້ນ. ເມື່ອມາເຖິງເມືອງພວກບ່າວເຮືອກໍແຍກກັນກັບບ້ານໃຜບ້ານມັນ. ນາຍສະເພົາກໍພາສຽວສະຫວາດໄປບ້ານຂອງຕົນ. ໃນແລງນັ້ນນາຍສະເພົາໄດ້ເລົ່າສູ່ລູກແລະ ເມຍຟັງວ່າ: ໄປຄ້າຖ້ຽວນີ້ກໍຫາກໂຊກໝານແທ້ການເດີນເຮືອກໍຕະຫຼອດປອດໄພດີ. ຊາຍໜຸ່ມຜູ້ທີ່ມາກັບພໍ່ຊື່ວ່າ ສຽວສະຫວາດ ລາວເປັນລູກກະດຸມພີຜູ້ຫນຶ່ງ ໃນເມືອງພາລານະສີ; ລາວຢາກເຫັນຕ່າງປະເທດຕ່າງແດນ ລາວຈຶ່ງຂໍມານຳ; ພໍ່ເລີຍໃຫ້ລາວເປັນບ່າວເຮືອມານຳ ແລະ ໃຫ້ລາວພັກຢູ່ນຳຄອບຄົວເຮົາ. ເບິ່ງຊົງລາວເປັນຄົນສະຫຼຽວສະຫຼາດ,ແຕ່ພໍ່ຄິດບໍ່ອອກຊອກບໍ່ມາວ່າເປັນຫຍັງຄົນຊົງສະຫຼາດຈັ່ງຊັ້ນຈິ່ງໄດ້ຖາມຄຳຖາມຄືຜີບ້າຊ້າເພີ້ນີ້ແຫຼະ. ເມື່ອນັ້ນລູກສາວນາຍສະເພົາຊື່ວ່າ ນາງສີໄວໄດ້ຖາມພໍ່ວ່າ: ລາວຖາມແນວໃດພໍ່ຈິ່ງວ່າຄືຜີບ້າ?. ຫຼັງຈາກໄດ້ຟັງນາຍສະເພົາເລົ່າກ່ຽວກັບຄຳຖາມຂອງສຽວສະຫວາດແລ້ວ ນາງສີໄວ ຈິ່ງສະແດງຄວາມເຄົາລົບພໍ່ ແລະ ຂໍອານຸຍາດສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ: ຄຳຖາມນັ້ນອາດບໍ່ຜີບ້າຊ້າເພີ້ ດັ່ງທີ່ເຮົາເຂົ້າໃຈ. ລາວຖາມເຖິງຫີນຢູ່ໃນຫາດແມ່ນລາວຖາມຫາຫີນທີ່ປະເສີດເຊັ່ນວ່າ ແກ້ວບັບພາເຮືອງຮຸ່ງ, ແກ້ວມະນີພຸ່ງລັດສະໝີ, ແກ້ວພີທູນມີຄ່າມາກ, ແກ້ວວະຊິລະຫຼາກຫຼາຍປະການ ແລະ ທີ່ສຳຄັນສຸດແມ່ນແກ້ວມະນີໂຊດ, ອັນລາວຖາມເຖິງໄມ້ຢູ່ໃນດົງ ແມ່ນລາວຢາກຖາມຫາໄມ້ແກ່ນແຂງອັນປະເສີດເຊັ່ນວ່າ:ໄມ້ຈວງ, ໄມ້ຈັນ, ອັນລາວຖາມຫາຄົນ ແລະ ຜູ້ເຖົ້າສາມຂາຢູ່ໃນບ້ານ ແລະ ເມືອງນັ້ນແມ່ນລາວຖາມຫາຄົນຜູ້ຮູ້ສາດຕະສິນອາຄົມໝໍຫວ້ານ, ໝໍຢາ ຄົນມີປັນຍາ ນັກປາດລາດຊະບັນດິດຜູ້ຮູ້ຮີດຮູ້ຄອງຮູ້ສູດຮູ້ທຳນັ້ນແລ. ອັນລາວຖາມຫາເຈົ້າປົກຄອງມະ ຫານະຄອນລາວຢາກຖາມວ່າມີເຈົ້າແຜ່ນດິນຍຶດຖືຫຼັກທົດສະພິລາຊະທຳສິບປະການຜູ້ສ້າງວຸດທິຈຳເລີນແກ່ໄພຟ້າລາດຊະດອນ. ອັນລາວຢາກຖາມວ່າມີພະເຈົ້າຢູ່ວັດບໍ ແມ່ນລາວຢາກຖາມວ່າມີພະພຸດທະຮູບສັກສິດທີ່ກາບໄຫວ້ບູຊາມາເປັນເວລາເຫິງນານຕະຫຼອດຮອດຕົ້ນສີມະຫາໂພ ແລະ ເຈດີ ທີ່ບັນຈຸສາລີຣິກະທາດນັ້ນແລ້ວ. ເມື່ອຟັງຄຳເຫັນຂອງລູກສາວແລ້ວ ນາຍສະເພົາກໍເຂົ້າໃຈວ່າສຽວສະຫວາດເປັນຄົນມັກຊອກຮູ້ຮໍ່າຮຽນ. ຫຼັງຈາກໄດ້ຢູ່ນຳກັນມາໄລຍະໜຶ່ງແລ້ວນາຍສະເພົາກໍໄດ້ຖາມສຽວສະຫວາດໃນວັນຫນຶ່ງວ່າ:”ລູກສຽວສະຫວາດເອີຍ! ພໍ່ສັງເກດເຫັນວ່າເຈົ້າກັບນາງສີໄວລູກສາວຂອງພໍ່ນັ້ນໄດ້ມີຄວາມມັກຄວາມມ່ວນຕໍ່ກັນ. ຫາກເປັນດັ່ງນັ້ນພໍ່ຈະມອບລູກສາວໃຫ້ລູກດູແລແທນພໍ່ຕະຫຼອດໄປ” ສຽວສະຫວາດຍໍມືນົບນາຍສະເພົາຢ່າງນອບນ້ອມແລ້ວກ່າວວ່າ:”ພໍ່ໂຜດຜາຍລູກປານນີ້ນັບວ່າເປັນບຸນຂອງລູກແທ້ແລ້ວລູກບໍ່ຂີນ ແລະ ຂໍຮັບເອົາຄວາມເມດຕາຈາກພໍ່. ແຕ່ຍາດຕິພີ່ນ້ອງ ແລະ ເຖົ້າແກ່ລຸງຕາຝ່າຍລູກທີ່ຈະມາທຳພິທີສູ່ຂໍຕາມປະເພນີນັ້ນບໍ່ມີຈັກຄົນ”. ຢ່າກັງວົນເລີຍ!ແມ່ນວ່າລູກຢູ່ໄກຍາດຕິພີ່ນ້ອງຂອງລູກແຕ່ລູກບໍ່ໄດ້ໂດດດ່ຽວດຽວດາຍ. ພໍ່ແມ່ພີ່ນ້ອງ ແລະ ຄອບຄົວຂອງພໍ່ກໍຖືລູກຊ້ຳລູກຫຼານຄີງ, ຂໍໃຫ້ລູກຖືວ່ານີ້ຄືຄອບຄົວຂອງລູກຄືກັນ, ເພິ່ນວ່າມະນີໂຊດແກ້ວຄືຄູ່ຄຳແດງ ລູກເປັນຄົນດີມີຄວາມຮູ້ລູກຈົ່ງເປັນຄູ່ສີໄວລູກສາວຄົນດຽວຂອງພໍ່ ຢູ່ສືບວຽກແທນເຮືອນໃຫ້ຈະເລີນຮັ່ງມີຕໍ່ໄປ”.
ຫຼັງຈາກນັ້ນເພິ່ນກໍ່ຈັດພິທີວິວາຫະມຸງຄຸນແກ່ສຽວສະຫວາດແລະນາງສີໄວແລ້ວເຂົາເຈົ້າກໍຢູ່ຮ່ວມຫໍລົງໂຮງນຳກັນຢ່າງມີຄວາມສຸກ.
ມາຮອດປີທີ່ສາມທີ່ເຂົາເຈົ້າຢູ່ດອມກັນຈຳປານະຄອນຕົກຢູ່ໃນພາວະອັນຕະລາຍ ຍ້ອນວ່າເຈົ້າພະຍາບໍ່ຢູ່ໃນພິທີທົດສະພິລາຊະທຳ, ບໍ່ຢູ່ໃນຮີດສິບສອງຄອງສິບສີ່ ບໍ່ນັບຖືເຊື່ອຟັງຍຄຳແນະນຳສັ່ງ ສອນຂອງຊີພາມ ແລະ ເສນາມຸນຕີຜູ້ອາວຸດໂສ. ນອກນັ້ນຍັງຂ້ຽນຕີທຳໂທດເຂົາເຈົ້າເມື່ອເຂົາເຈົ້າບໍ່ເຫັນພ້ອມຄຳເຫັນທີ່ເພິ່ນສະເໜີ. ເມື່ອນັ້ນເທວະດາໝູ່ໜຶ່ງເຊິ່ງປົກປັກຮັກສາພະນະຄອນໄດ້ຕັ້ງໃຈຈະທຳໂທດພະຍາ ແລະ ນຳພາພະຍາກັບສຽວສະຫວາດພົບກັນໂດຍການນິລະມິດໃຫ້ມີຮ່າງລຶກລັບເປັນຄະມຸກຄະມົວປາກົດຕົວຂຶ້ນເໝືອນດັ່ງຜີ ຢູ່ບ່ອນນັ້ນບ່ອນນີ້ໃນວັງເມື່ອຕັ້ງໃຈຊອກແທ້ສິ່ງນັ້ນກໍຫາຍ. ຄວາມຢ້ານວ່າຕົນຈະຕາຍຍ້ອນສິ່ງນັ້ນຫຼອກຫຼອນພະຍາ ແລະ ບັນດົນໃຫ້ພະຍາມີການໂກດຮ້າຍຂ້າຟັນຄົນ.ເພີ່ນໄດ້ສັ່ງໃຫ້ແຕ່ງຝຽນຍາມຄືນລະຫ້າຮ້ອຍຄົນມາຢູ່ຍາມໃນວັງ ແລະ ນັບແຕ່ຄືນທຳອິດເມື່ອເພິ່ນມາຢາມເບິ່ງນາຍຍາມເຫຼົ່ານັ້ນເຫັນເຂົາເຈົ້ານອນຫຼັບຢູ່ເພິ່ນກໍໂມໂຫຂຶ້ນ: “ຄົນພວກນີ້ ກູໃຫ້ມາຢູ່ຍາມປ້ອງກັນກູ ແຕ່ເຂົາຊໍ້າພັດນອນລັບປະຍາມເສີຍ.ເຂົາລະເລີຍໜ້າທີ່ແລະຊີວິດກູ ກູບໍ່ອາດຝາກຝັງຊີວິດໄວ້ກັບເຂົາໄດ້” ແລ້ວພະຍາກໍ່ຈັບເອົາງ້າວຂ້າຄົນເຫຼົ່ານັ້ນໝົດ. ຈາກນັ້ນທຸກຄືນຮອດກາງເດິກມາເພິ່ນກໍຈັບງ້າວ (ຍັງມີອີກ...)
ຈາກນັ້ນບໍ່ນານພໍ່ແມ່ກໍຕາຍຈາກໄປ.ສອງພີ່ນ້ອງກໍສືບຕໍ່ຢູ່ນຳກັນ.ແຕ່ວ່າຕະຫຼອດເວລາ ສຽວສະ ຫວາດຄົ້ນຄິດຫາແຕ່ເລື່ອງເດີນທາງທ່ອງທ່ຽວຫາປະສົບການແລະຄຳສອນຂອງພໍ່ທີວ່າ: ”ຟັນເຮືອໄວ້ຫຼາຍລຳແຮທ່າໝ່າເຂົ້າໄວ້ຫຼາຍບ້ານທົ່ວເມືອງ”. ເມື່ອນັ້ນຍັງມີເຮືອສະເພົາຄ້າຈາກຈຳປານະຄອນມາຈອດທຽບທ່າບ້ານເຂົາເຈົ້າ. ສຽວສະຫວາດຈິ່ງເຂົາພົບນາຍສະເພົາເພື່ອຂໍເດີນທາງໄປນຳ.ນາຍສະເພົາໄດ້ບອກສຽວສະຫວາດວ່າເຮືອຈະອອກເດີນທາງແຕ່ເດິກມື້ຕໍ່ມາໃຫ້ລາວຕຽມຕົວພ້ອມ.ສຽວສະຫວາດໄດ້ຕົບແຕ່ງຫ້າງຫາເອົາເຄື່ອງຂອງທີ່ຈຳເປັນແລ້ວ ກໍສັ່ງລາອ້າຍ ແລະ ຍາດຕິພີ່ນ້ອງທັງຫຼາຍພວກພີ່ນ້ອງຮູ້ສຶກອີດູລາວແລະໄດ້ກ່າວຄຳຕັກເຕືອນສອງອ້າຍນ້ອງວ່າ: “ອ້າຍກັບນ້ອງຫ່າງໜ້າຫຼາຍປີມາເປັນອື່ນພວກເຈົ້າທັງສອງຈົ່ງຮັກແລະຫ່ວງໄຍອາທອນກັນ. ສຽວສະຫວາດໄປໄກແລ້ວບໍ່ໃຫ້ໄປລັບໃຫ້ກັບມາຍື້ຢາມຖາມຂ່າວແດ່ພໍ່ແມ່ເຖົ້າແກ່ທຸກຄົນຄິດຮອດຄິດເຖິງເປັນຫ່ວງເປັນໄຍ”.
ສຽວສະຫວາດອອກບ້ານໄປຫາເຮືອແຕ່ເດິກ.ຈາກນັ້ນເມື່ອເຫັນນັກຂັດຕະລຶແລ້ວນາຍສະເພົາກໍຈັບເອົາຄັນຕະກຸດແລະແກ້ວໜ້າເລັນອອກມາແຍງສ່ອງແລ້ວລາວກໍຮ້ອງສັ່ງບ່າວເຮືອທັງຫຼາຍວ່າ:”ມ້ວນເຊືອກເສົາກະໂດງຄຶງໃບຂຶ້ນ”ຍ້ອນລົມແຮງພັດຕ້ອງໃບເຮືອເຮືອແລ່ນໄປໄວປານຊັດກະສວຍທັງຄະຍອກຄອກຄອນເຮັດໃຫ້ສຽວສຫວາດຜູ້ເຊິ່ງບໍ່ເຄີຍເດີນເຮືອຈັກເທື່ອຮູ້ສຶກມືດຫູລາຍຕາຄືຈະເປັນລົມ.ລາວໄດ້ເຫັນຫຼາຍສິ່ງຫຼາຍຢ່າງຈາກໃນເຮືອແລະຢາກຈະໂອ້ລົມຊັກຖາມໃຜຜູ້ໜຶ່ງແຕ່ລາວບໍ່ອາດສາມາດຍ່າງໄປມາແລະຫາເວົ້າອັນໃດໄດ້ລາວຈິ່ງນັ່ງຂົດມິດຢູ່ແຈເຮືອແລະສົ່ງສາຍຕາລຽບເບິ່ງສິ່ງຕ່າງໆຢູ່ຕາມຟາກຝັ່ງນ້ຳ, ເມື່ອເຮືອແວ່ຈອດຢູ່ບ່ອນໜຶ່ງລາວກໍໄດ້ຊັກຖາມນາຍສະເພົາວ່າ:”ພໍ່ ຫາດທີ່ເຮົາກາຍມານັ້ນກໍ່ມີຫີນແດ່ບໍ?ປ່າດົງພົງໄພທີ່ເຮົາກາຍມານັ້ນກໍມີໄມ້ບໍ່ຈາ?ບ້ານທີເຮົາກາຍມານັ້ນກໍມີຄົນບໍ່ເດ?ພະມະຫານະຄອນທີ່ເຮົາຜ່ານມານັ້ນກໍມີເຈົ້າປົກຄອງແລະມີຜູ້ເຖົ້າສາມຂາບໍ່ນໍ?ວັດທີ່ຜ່ານມານັ້ນກໍມີພະເຈົ້າບໍ່ຈາ?” ເມື່ອໄດ້ຍິນດັ່ງນັ້ນພວກບ່າວເຮືອທັງລາຍກໍພາກັນຫົວຂວັນແລະຕົບມືເອ່ໜ້າລາວເອົາແທ້ເອົາວ່າຈົນນາຍສະເພົາຈົນໄດ້ຫ້າມປາມເຂົາເຈົ້າແລະກ່າວຕັກເຕືອນສຽວສະຫວາດວ່າ:”ລູກເອີຍ! ອັນ ວ່າພວກເຮົານີ້ມາຄ້າມາຂາຍຢູ່ກາງເກາະກາງນ້ຳຢູ່ຕ່າງຖິ່ນຕ່າງແດນຈັ່ງຊີ້ລູກແລະເມຍຢູ່ທາງບ້ານເຂົາກໍຢາກຫ້າມຢາກກີດກຳຄະລຳແທ້ ຄຳບູຮານວ່າໄວ້ ໂຕບໍ່ກິນທ້ອງຊ້ຳຢາກໂຕບໍ່ປາກຫົວໃຈຍັງວອນ”ຄຳຖາມແບບນີ້ລູກຢ່າຖາມອີກເນີເພາະມັນຈະເຮັດໃຫ້ຄົນອື່ນຮູ້ວ່າເຮົາເປັນຄົນພໍປານໃດ. ອັນວ່າຢູ່ຕາມຫາດມັນກໍມີແຕ່ຫີນນັ້ນແລ ອັນວ່າຢູ່ຕາມປ່າດົງພົງໄພກໍຫາກມີແຕ່ໄມ້ຫັ້ນແລ້ວ, ຢູ່ໃນພະນະຄອນກໍຍ່ອມມີເຈົ້າປົກຄອງ ແລະ ມີຜູ້ເຖົ້າສັກໄມ້ເທົ້າຢ່າງຫລວງຫຼາຍແທ້ແລ, ອັນວ່າວັດວາອາຮາມກໍ່ຍ່ອມມີພະພຸດທະເຈົ້າພະທຳມະເຈົ້າ ແລະ ພະສັງຄະເຈົ້າຫັ້ນແລ. ຈາກນັ້ນນາຍສະເພົາກໍຈັດໃຫ້ບ່າວເຮືອເລັ່ງພາຍເຮືອເພື່ອໃຫ້ເຖິງເມືອງຂອງຕົນກ່ອນຄໍ່າວັນນັ້ນ. ເມື່ອມາເຖິງເມືອງພວກບ່າວເຮືອກໍແຍກກັນກັບບ້ານໃຜບ້ານມັນ. ນາຍສະເພົາກໍພາສຽວສະຫວາດໄປບ້ານຂອງຕົນ. ໃນແລງນັ້ນນາຍສະເພົາໄດ້ເລົ່າສູ່ລູກແລະ ເມຍຟັງວ່າ: ໄປຄ້າຖ້ຽວນີ້ກໍຫາກໂຊກໝານແທ້ການເດີນເຮືອກໍຕະຫຼອດປອດໄພດີ. ຊາຍໜຸ່ມຜູ້ທີ່ມາກັບພໍ່ຊື່ວ່າ ສຽວສະຫວາດ ລາວເປັນລູກກະດຸມພີຜູ້ຫນຶ່ງ ໃນເມືອງພາລານະສີ; ລາວຢາກເຫັນຕ່າງປະເທດຕ່າງແດນ ລາວຈຶ່ງຂໍມານຳ; ພໍ່ເລີຍໃຫ້ລາວເປັນບ່າວເຮືອມານຳ ແລະ ໃຫ້ລາວພັກຢູ່ນຳຄອບຄົວເຮົາ. ເບິ່ງຊົງລາວເປັນຄົນສະຫຼຽວສະຫຼາດ,ແຕ່ພໍ່ຄິດບໍ່ອອກຊອກບໍ່ມາວ່າເປັນຫຍັງຄົນຊົງສະຫຼາດຈັ່ງຊັ້ນຈິ່ງໄດ້ຖາມຄຳຖາມຄືຜີບ້າຊ້າເພີ້ນີ້ແຫຼະ. ເມື່ອນັ້ນລູກສາວນາຍສະເພົາຊື່ວ່າ ນາງສີໄວໄດ້ຖາມພໍ່ວ່າ: ລາວຖາມແນວໃດພໍ່ຈິ່ງວ່າຄືຜີບ້າ?. ຫຼັງຈາກໄດ້ຟັງນາຍສະເພົາເລົ່າກ່ຽວກັບຄຳຖາມຂອງສຽວສະຫວາດແລ້ວ ນາງສີໄວ ຈິ່ງສະແດງຄວາມເຄົາລົບພໍ່ ແລະ ຂໍອານຸຍາດສະແດງຄວາມຄິດເຫັນ: ຄຳຖາມນັ້ນອາດບໍ່ຜີບ້າຊ້າເພີ້ ດັ່ງທີ່ເຮົາເຂົ້າໃຈ. ລາວຖາມເຖິງຫີນຢູ່ໃນຫາດແມ່ນລາວຖາມຫາຫີນທີ່ປະເສີດເຊັ່ນວ່າ ແກ້ວບັບພາເຮືອງຮຸ່ງ, ແກ້ວມະນີພຸ່ງລັດສະໝີ, ແກ້ວພີທູນມີຄ່າມາກ, ແກ້ວວະຊິລະຫຼາກຫຼາຍປະການ ແລະ ທີ່ສຳຄັນສຸດແມ່ນແກ້ວມະນີໂຊດ, ອັນລາວຖາມເຖິງໄມ້ຢູ່ໃນດົງ ແມ່ນລາວຢາກຖາມຫາໄມ້ແກ່ນແຂງອັນປະເສີດເຊັ່ນວ່າ:ໄມ້ຈວງ, ໄມ້ຈັນ, ອັນລາວຖາມຫາຄົນ ແລະ ຜູ້ເຖົ້າສາມຂາຢູ່ໃນບ້ານ ແລະ ເມືອງນັ້ນແມ່ນລາວຖາມຫາຄົນຜູ້ຮູ້ສາດຕະສິນອາຄົມໝໍຫວ້ານ, ໝໍຢາ ຄົນມີປັນຍາ ນັກປາດລາດຊະບັນດິດຜູ້ຮູ້ຮີດຮູ້ຄອງຮູ້ສູດຮູ້ທຳນັ້ນແລ. ອັນລາວຖາມຫາເຈົ້າປົກຄອງມະ ຫານະຄອນລາວຢາກຖາມວ່າມີເຈົ້າແຜ່ນດິນຍຶດຖືຫຼັກທົດສະພິລາຊະທຳສິບປະການຜູ້ສ້າງວຸດທິຈຳເລີນແກ່ໄພຟ້າລາດຊະດອນ. ອັນລາວຢາກຖາມວ່າມີພະເຈົ້າຢູ່ວັດບໍ ແມ່ນລາວຢາກຖາມວ່າມີພະພຸດທະຮູບສັກສິດທີ່ກາບໄຫວ້ບູຊາມາເປັນເວລາເຫິງນານຕະຫຼອດຮອດຕົ້ນສີມະຫາໂພ ແລະ ເຈດີ ທີ່ບັນຈຸສາລີຣິກະທາດນັ້ນແລ້ວ. ເມື່ອຟັງຄຳເຫັນຂອງລູກສາວແລ້ວ ນາຍສະເພົາກໍເຂົ້າໃຈວ່າສຽວສະຫວາດເປັນຄົນມັກຊອກຮູ້ຮໍ່າຮຽນ. ຫຼັງຈາກໄດ້ຢູ່ນຳກັນມາໄລຍະໜຶ່ງແລ້ວນາຍສະເພົາກໍໄດ້ຖາມສຽວສະຫວາດໃນວັນຫນຶ່ງວ່າ:”ລູກສຽວສະຫວາດເອີຍ! ພໍ່ສັງເກດເຫັນວ່າເຈົ້າກັບນາງສີໄວລູກສາວຂອງພໍ່ນັ້ນໄດ້ມີຄວາມມັກຄວາມມ່ວນຕໍ່ກັນ. ຫາກເປັນດັ່ງນັ້ນພໍ່ຈະມອບລູກສາວໃຫ້ລູກດູແລແທນພໍ່ຕະຫຼອດໄປ” ສຽວສະຫວາດຍໍມືນົບນາຍສະເພົາຢ່າງນອບນ້ອມແລ້ວກ່າວວ່າ:”ພໍ່ໂຜດຜາຍລູກປານນີ້ນັບວ່າເປັນບຸນຂອງລູກແທ້ແລ້ວລູກບໍ່ຂີນ ແລະ ຂໍຮັບເອົາຄວາມເມດຕາຈາກພໍ່. ແຕ່ຍາດຕິພີ່ນ້ອງ ແລະ ເຖົ້າແກ່ລຸງຕາຝ່າຍລູກທີ່ຈະມາທຳພິທີສູ່ຂໍຕາມປະເພນີນັ້ນບໍ່ມີຈັກຄົນ”. ຢ່າກັງວົນເລີຍ!ແມ່ນວ່າລູກຢູ່ໄກຍາດຕິພີ່ນ້ອງຂອງລູກແຕ່ລູກບໍ່ໄດ້ໂດດດ່ຽວດຽວດາຍ. ພໍ່ແມ່ພີ່ນ້ອງ ແລະ ຄອບຄົວຂອງພໍ່ກໍຖືລູກຊ້ຳລູກຫຼານຄີງ, ຂໍໃຫ້ລູກຖືວ່ານີ້ຄືຄອບຄົວຂອງລູກຄືກັນ, ເພິ່ນວ່າມະນີໂຊດແກ້ວຄືຄູ່ຄຳແດງ ລູກເປັນຄົນດີມີຄວາມຮູ້ລູກຈົ່ງເປັນຄູ່ສີໄວລູກສາວຄົນດຽວຂອງພໍ່ ຢູ່ສືບວຽກແທນເຮືອນໃຫ້ຈະເລີນຮັ່ງມີຕໍ່ໄປ”.
ຫຼັງຈາກນັ້ນເພິ່ນກໍ່ຈັດພິທີວິວາຫະມຸງຄຸນແກ່ສຽວສະຫວາດແລະນາງສີໄວແລ້ວເຂົາເຈົ້າກໍຢູ່ຮ່ວມຫໍລົງໂຮງນຳກັນຢ່າງມີຄວາມສຸກ.
ມາຮອດປີທີ່ສາມທີ່ເຂົາເຈົ້າຢູ່ດອມກັນຈຳປານະຄອນຕົກຢູ່ໃນພາວະອັນຕະລາຍ ຍ້ອນວ່າເຈົ້າພະຍາບໍ່ຢູ່ໃນພິທີທົດສະພິລາຊະທຳ, ບໍ່ຢູ່ໃນຮີດສິບສອງຄອງສິບສີ່ ບໍ່ນັບຖືເຊື່ອຟັງຍຄຳແນະນຳສັ່ງ ສອນຂອງຊີພາມ ແລະ ເສນາມຸນຕີຜູ້ອາວຸດໂສ. ນອກນັ້ນຍັງຂ້ຽນຕີທຳໂທດເຂົາເຈົ້າເມື່ອເຂົາເຈົ້າບໍ່ເຫັນພ້ອມຄຳເຫັນທີ່ເພິ່ນສະເໜີ. ເມື່ອນັ້ນເທວະດາໝູ່ໜຶ່ງເຊິ່ງປົກປັກຮັກສາພະນະຄອນໄດ້ຕັ້ງໃຈຈະທຳໂທດພະຍາ ແລະ ນຳພາພະຍາກັບສຽວສະຫວາດພົບກັນໂດຍການນິລະມິດໃຫ້ມີຮ່າງລຶກລັບເປັນຄະມຸກຄະມົວປາກົດຕົວຂຶ້ນເໝືອນດັ່ງຜີ ຢູ່ບ່ອນນັ້ນບ່ອນນີ້ໃນວັງເມື່ອຕັ້ງໃຈຊອກແທ້ສິ່ງນັ້ນກໍຫາຍ. ຄວາມຢ້ານວ່າຕົນຈະຕາຍຍ້ອນສິ່ງນັ້ນຫຼອກຫຼອນພະຍາ ແລະ ບັນດົນໃຫ້ພະຍາມີການໂກດຮ້າຍຂ້າຟັນຄົນ.ເພີ່ນໄດ້ສັ່ງໃຫ້ແຕ່ງຝຽນຍາມຄືນລະຫ້າຮ້ອຍຄົນມາຢູ່ຍາມໃນວັງ ແລະ ນັບແຕ່ຄືນທຳອິດເມື່ອເພິ່ນມາຢາມເບິ່ງນາຍຍາມເຫຼົ່ານັ້ນເຫັນເຂົາເຈົ້ານອນຫຼັບຢູ່ເພິ່ນກໍໂມໂຫຂຶ້ນ: “ຄົນພວກນີ້ ກູໃຫ້ມາຢູ່ຍາມປ້ອງກັນກູ ແຕ່ເຂົາຊໍ້າພັດນອນລັບປະຍາມເສີຍ.ເຂົາລະເລີຍໜ້າທີ່ແລະຊີວິດກູ ກູບໍ່ອາດຝາກຝັງຊີວິດໄວ້ກັບເຂົາໄດ້” ແລ້ວພະຍາກໍ່ຈັບເອົາງ້າວຂ້າຄົນເຫຼົ່ານັ້ນໝົດ. ຈາກນັ້ນທຸກຄືນຮອດກາງເດິກມາເພິ່ນກໍຈັບງ້າວ (ຍັງມີອີກ...)
